Đánh giá hiệu quả của xét nghiệm sàng lọc alen HLA-A*31:01HLA-B*15:02 bằng kỹ thuật multiplex real-time PCR trong giảm nguy cơ dị ứng thuốc Carbamazepine

Các tác giả

  • Võ Thị Ngọc Hảo, Chu Văn Sơn
  • Nguyễn Đoàn Thủy
  • Nguyễn Văn Liệu
  • Nguyễn Thị Vân Anh*

Từ khóa:

Carbamazepine, HLA-A*31:01, HLA-B*15:02, multiplex real-time PCR, phản ứng có hại nghiêm trọng trên da (SCAR)

Tóm tắt

Hai đa hình kháng nguyên bạch cầu người HLA-A*31:01HLA-B*15:02 đã được chứng minh có liên quan chặt chẽ với các phản ứng có hại nghiêm trọng trên da (SCAR) do Carbamazepine (CBZ) gây ra và được khuyến cáo cần phải sàng lọc cho các bệnh nhân trước khi sử dụng CBZ để giảm nguy cơ dị ứng thuốc. Trong nghiên cứu này, các tác giả đã áp dụng xét nghiệm sàng lọc đồng thời HLA-A*31:01HLA-B*15:02 bằng kỹ thuật multiplex real-time PCR Taqman Locked-nucleic acid (LNA) probe có độ nhạy và độ đặc hiệu cao trên 35 bệnh nhân được chẩn đoán mắc các bệnh lý thần kinh. Trong số 13 bệnh nhân dương tính với một hoặc cả hai alen HLA-B*15:02HLA-A*31:01 (37,14%) được kê thuốc thay thế cho CBZ và theo dõi các tác dụng phụ, chỉ có 1 bệnh nhân bị phản ứng có hại nhẹ trên da sau 24 ngày dùng Trileptal (Oxcarbazepine) với liều 600 mg/ngày, 12 bệnh nhân còn lại không có biểu hiện dị ứng. Các bệnh nhân âm tính với hai alen này không xuất hiện dị ứng khi chỉ định điều trị bằng CBZ. Khi so sánh với 30 mẫu đối chứng dương tính với một hoặc hai alen này và 21 trường hợp SCAR khi điều trị bằng CBZ (OR=28, 95%CI: 3,15-248,78), kết quả thu được khẳng định sự cần thiết của việc sàng lọc alen HLA-A*31:01 HLA-B*15:02 trước khi sử dụng CBZ trong tư vấn điều trị một số bệnh thần kinh, giúp giảm tỷ lệ SCAR khi thay thế CBZ bằng thuốc khác cho các bệnh nhân dương tính với một trong hai alen này.

DOI:

https://doi.org/10.31276/VJST.65(5).36-42

Chỉ số phân loại

3.5

Tiểu sử tác giả

Võ Thị Ngọc Hảo, Chu Văn Sơn

Phòng Thí nghiệm Trọng điểm Công nghệ Enzym và Protein, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội, 334 Nguyễn Trãi, phường Thanh Xuân Trung, quận Thanh Xuân, Hà Nội, Việt Nam

Nguyễn Đoàn Thủy

Khoa Thần kinh - Đột quỵ, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, 108 Hoàng Như Tiếp, phường Bồ Đề, quận Long Biên, Hà Nội, Việt Nam

Nguyễn Văn Liệu

Khoa Thần kinh - Đột quỵ, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, 108 Hoàng Như Tiếp, phường Bồ Đề, quận Long Biên, Hà Nội, Việt Nam

Khoa Thần kinh, Trường Đại học Y Hà Nội, 1 Tôn Thất Tùng, phường Khương Thượng, quận Đống Đa, Hà Nội, Việt Nam

Nguyễn Thị Vân Anh*

Phòng Thí nghiệm Trọng điểm Công nghệ Enzym và Protein, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội, 334 Nguyễn Trãi, phường Thanh Xuân Trung, quận Thanh Xuân, Hà Nội, Việt Nam

Tải xuống

Đã xuất bản

2023-05-25

Ngày nhận bài 15/6/2022; ngày chuyển phản biện 20/6/2022; ngày nhận phản biện 11/7/2022; ngày chấp nhận đăng 14/7/2022

Cách trích dẫn

Võ Thị Ngọc Hảo, Chu Văn Sơn, Nguyễn Đoàn Thủy, Nguyễn Văn Liệu, & Nguyễn Thị Vân Anh*. (2023). Đánh giá hiệu quả của xét nghiệm sàng lọc alen HLA-A*31:01HLA-B*15:02 bằng kỹ thuật multiplex real-time PCR trong giảm nguy cơ dị ứng thuốc Carbamazepine. Bản B của Tạp Chí Khoa học Và Công nghệ Việt Nam, 65(5). https://doi.org/10.31276/VJST.65(5).36-42

Số

Lĩnh vực

Khoa học Y - Dược